Әниләр көне! День Матери!

Раздел: Родной язык

Безнең телебез бик матур һәм эчтәлекле сүзләргә бай. Ә менә шушы сүзләрнең мәгънәләрен, язылышын яки башка телгә тәрҗемәсен белергә кирәк булганда, без боларны сүзлекләрдән карап белә алабыз. Билгеле булганча, сүзләрне җыю, тәртипкә салу һәм сүзлекләр төзү турындагы фәнне лексикография дип атыйлар.( Lixiko – сүз, grapho – язу дигәнне аңлата) Әйе, без зур үзгәрешләр таләп иткән заманда яшибез. Сүзлекләрнең яңадан-яңа электрон вариантлары чыгып килә. 1995нче елда “Субра”дип аталган электроник хата тикшергеч программа төзелгән иде( аның төп өлешен сүзлек тәшкил итә) 2000-2004нче елларда “Татар теленең аңлатмалы электроник сүзлеге”н “Русча – татарча электроник сүзлек”не дә әзерләп өстәделәр. Дөньяның данлыклы “АВВҮҮ”компаниясе яңа Lingvo электрон сүзлеген чыгарды. Монда 12 телдәге сүзлекләр кергән. Инглиз, испан, алман, итальян, кытай, төрек һ.б. телләр белән беррәттән татарчасы да бар. Яңа электрон сүзлек нинди мөмкинлекләр бирә соң? Иң мөһиме – бу кул астында зур китапханә дигән сүз. Татар сүзенең урыс теленә коры тәрҗемәсе генә бирелми монда. Нинди формада булуына карамастан, башка телләрдә аның тәрҗемәсен карарга мөмкин. Милләтне тергезү, аның телен саклау, өйрәтү, үстерү, аны чын мәгънәсендә дәүләт теле итү турында күп сөйләми, ә өлешенә тигән вазифаларын намус-вөҗдан белән җиренә җиткереп башкаручылар - Казан дәүләт педагогия университеты галимнәре-проректор Фираз Фәхраз улы һәм аның тормыш юлдашы Чулпан Мөхәррәм кызы Харисовлар. Аларның зәвык белән, рәсемнәр белән бизәп чыгарылган “Минем беренче татарча сүзлегем”

Раздел: Родной язык

Раздел: Родной язык

Урок української мови в п'ятому класі побудовано з урахуванням сучасних методичних вимог нового Державного стандарту освіти, а саме, на основі впровадження принципів особистісно зорієнтованого, компетентнісного й діяльнісного підходів, чому сприялють такі форми роботи, як дослідження, розв'язання мовних задач, робота в групах, само та взаємооцінювання. . Вивчення й закріплення нового матеріалу здійснено через самостійну, дослідницьку, практичну роботу учнів. Увесь урок діти постійно задіяні в різних видах навчально-пізнавальної діяльності практичного спрямування. Значну увагу приділено завданням на доведення, спостереження, обґрунтування, порівняння. З метою стимуляції інтересу учнів до знань, активізації навчальної діяльності, використано інтерактивні форми роботи. На уроці створено належні умови для самовираження, саморозвитку й самопізнання учнів. Робота над мовною теорією, формування знань про мову підпорядкована інтересам розвитку мовлення школярів, спрямована на втілення особистісно-розвивальної парадигми освіти. Різнорівневі завдання для груп, завдання й запитання різного рівня складності, спрямовані на розвиток рефлективності, спонтанності, критичного мислення, вміння працювати з інформацією, активного спілкування, сприяють формуванню комунікативного та соціокультурного потенціалу учнів. Поглиблення мовленнєвознавчих понять, збагачення словникового запасу, розвиток умінь користуватися різними лінгвістичними словниками, робота з текстом застосовані на уроці з урахуванням принципу варіативності конструктивних і творчих завдань.