Кеше һәм табигать (9нчы сыйныфта профиль алды әзерлеге өчен)

Раздел: Родной язык

Р.З.Хәйдәрова дәреслегенә нигезләнеп эшләнгән презентация. А.Шамовның кыскача биографиясе, "Госпитальдә" әсәренең 1нче кисәге өстендә эш. 9нчы сыйныф

Раздел: Родной язык

Эшебезнең максаты: Яшел Үзән һәм Кайбыч районы авылларында җыелган (авыл тарихы, авылның истәлекле урыннары) материалларны чагыштырып өйрәнү. Шушы максаттан чыгып түбәндәге бурычларны куйдым: 1. Авыл халкы арасында йөрү, сөйләшү, материаллар туплау. 2. Авылның истәлекле урыннарында булу, аларны өйрәнү. Туган җир...Безнең һәрберебезнең газиз туган йорты, йортыбыз урнашкан кадерле туган авылыбыз бар. Һәр авыл үзенә генә хас, кабатланмас матурлыгы белән аерылып тора. Кая гына барсак та, нинди генә матур урыннарны күреп соклансак та, туган төбәгебезнең матурлыгын берни дә алыштыра алмый. Туган ягыбызның һәр сукмагы, һәр агачы, һәр авылы һәм аның кешеләре күңелгә ифрат та якын. Авыллар, авыллар... Һәрберсенең үз үсеш тарихы, үз даирәсе бар. Ә авыл атамалары безнең борынгы тарихыбызны, данлы үткәнебезне чагылдыра. Бер атама да юкка гына бирелмәгән. Алар нигезендә атама кую өчен берәр сәбәп ята. Һәрберсе төрле тарихи вакыйгалары һәм башка үзенчәлекләргә нисбәтле рәвештә бирелә. Һәр авылның үзенә генә хас, кабатланмас, истә кала торган урыннары күп. Без әлеге эшебездә Яшел Үзән һәм Кайбыч районы авылларында җыелган материалларны чагыштырып карадык. Куелган максатыбызга тулысынча ирештек. Ике райондагы фольклор материалларны чагыштырып караганнан соң Яшел Үзән районы авылларындагы халык атамаларны, истәлекле урыннарны, бәетләрне гаҗәпләнерлек күп белүләрен аңладык. Нәтиҗәдә Кайбыч районындагы халык Яшел Үзән авыл халкына караганда материалларны азрак бирделәр. Хәтта өлкән буын арасында да мәгълүматлар бик аз. Ә Яшел Үзән районында киресенчә, халык үзләренең туып – үскән, яшәгән авыл тарихы, сөйләп – җырлап йөргән бәетләр, мөнәҗәтләр, шигырьләр, изге булып саналган истәлекле урыннарны күп беләләр. Материаллар хәтта язмаларда, авыл музейларында, мәктәпләрдә, электрон вариантларда да бар.

Раздел: Родной язык